de kunst van het zaaien
Van alle onderwerpen rondom de moestuin klinkt zaaien het meest gemakkelijk. Je stopt een zaadje in de grond, geeft het wat water en na drie maanden kun je oogsten. Eh…ja… niet helemaal. Het Meisje houdt van eenvoud, maar helaas is zaaien niet altijd eenvoudig dus lees je vandaag een blog over de kunst van het zaaien.
Er zijn veel zaken waar je rekening mee moet houden. Zaden hebben warmte, licht, lucht, vocht en voeding nodig om te ontkiemen, terwijl de verhouding per zaad soort verschillend is. Het Meisje heeft door schade en schande geleerd dat je echt de informatie moet volgen die achterop het zaadzakje staat. Daar wordt beschreven wanneer je kunt zaaien, of je binnen of buiten moet zaaien, hoe diep je moet zaaien en welke afstand je aan moet houden. Houd je daaraan. Het helpt.
Zaaien in de vensterbank
Om de kunst van het zaaien te vervolmaken is de beste tip van het Meisje om niet te vroeg te beginnen. Je hebt geduld nodig. Veel geduld. Negeer in de eerste twee maanden van het jaar alle foto’s van frisgroene zaailingen op social media. Zaailingen hebben licht nodig om te kunnen ontkiemen. De eerste maanden is er te weinig zonlicht om stevige planten in de vensterbank te kweken. In maart is het al een stuk lichter waardoor dat een betere maand is om te beginnen met zaaien. Draai de verwarming uit in de kamer waar je zaailingen opgroeien, anders krijgen ze het te warm en verworden de zaailingen tot lange slappe slungels die de overgang naar jouw tuin niet overleven.
Ontkiemen
Een van de geheimen van de kunst van het zaaien is begrijpen hoe een zaadje ontkiemt. Want je ziet heel lang niets en dan is de wanhoop al snel nabij. Zaden beginnen met het maken van een wortelstelsel. Daarna zie je pas twee blaadjes boven de grond uit piepen. Dit zijn de kiemblaadjes. Deze dienen om zonlicht op te vangen en om te zetten in bouwstoffen. Pas daarna komen de echte blaadjes tevoorschijn.
Nu heb je alweer geduld nodig. Je zaadjes staan dan wel frisgroen te zijn in de vensterbank, maar ze kunnen nog niet naar buiten. Hiervoor moet je wachten tot IJsheiligen rond half mei. De kans op een plotselinge daling van temperatuur is na IJsheiligen klein en dat vergroot de kans dat je pas gezaaide groen het na half mei buiten gaat overleven.
Een zaaibed buiten
Is voorzaaien in de vensterbank voor jou te veel gedoe? Krijg dan de kunst van het zaaien buiten onder de knie. Na IJsheiligen kun je direct in de volle grond zaaien. Maak eerst een zaaibed. Haal op de plek waar je wilt zaaien, het onkruid weg en hark de aarde aan totdat deze heerlijk rul is. Zo rul dat de zaden geen strijd hoeven te leveren. Niet met onkruid. Niet met aardkluiten. Vervolgens trek je geultjes. Deze zijn net zo diep als je wilt zaaien. Maak de geul recht. Het lijkt overdreven netjes, maar achteraf ben je blij met jezelf. In de praktijk groeit onkruid namelijk veel sneller dan jouw zaailingen. Heb je dan een beetje uit de losse pols gezaaid, dan heb je geen idee meer wat gewenst en ongewenst groen is.
Water geven
Houd na het zaaien de grond vochtig. Niet kletsnat. Niet kurkdroog. Geef je direct na het zaaien water zoals in de meeste instructies staat, dan spoelt je zaad op zandgrond alle kanten op. Vandaar dat het Meisje de grond voor het zaaien al nat maakt. Houd de grond vochtig tot het eerste groen tevoorschijn komt.
Met behulp van deze basisregels beheers je al snel het zaaiproces. Er kan dan niet zoveel misgaan. Stel wel je verwachtingen bij. Het materiaal is levend. Je werkt in de natuur. Dat is allemaal van invloed. Meestal is tweederde van de oogst voor jou. De rest verdwijnt in de maagjes van vogels of knaagdieren, wordt ontworteld door veenmollen of ontkiemt gewoon niet. Dat hoort erbij.
Meer basisregels over de kunst van het zaaien vind je in ons boek “Kweken, oogsten, koken en eten”. Ben je benieuwd naar andere kweektips of verrassende recepten met de opbrengst van je oogst? Trakteer jezelf dan op ons boek. Je koopt het bij je lokale boekhandel of rechtstreeks bij onze uitgever.
De stoere en toch fragiele foto van zaailingen in onze moestuin is gemaakt door Marleen van Es, die verantwoordelijk is voor alle foto’s in ons boek.