rettich
Ineens kreeg ze haast. Na weken van voortreffelijk herfstweer, werd er dit weekend vorst verwacht. Vorst is zo vlak aan zee een uitzondering geworden en dus neemt het Meisje inmiddels ruimschoots de tijd om haar moestuin op te ruimen. Zo hoeft ze geen afscheid te nemen van het seizoen en kan ze nog regelmatig naar de tuin om er verse oogst uit te halen.
Totdat het gaat vriezen. De meeste groentes zijn niet winterhard dus dan is er werk aan de winkel. Veel werk in dit geval. De man moest zelfs mee.
Terwijl hij de laatste pompoenen en bladgroente oogstte, maakte het Meisje het wortelbed leeg. Het oogsten van wortels en knollen lijkt op het uitpakken van cadeautjes. Het is net zo spannend. Je hebt geen idee wat zich in de loop van het jaar ondergronds heeft afgespeeld. Je kunt niet af en toe even spieken, maar moet geduld hebben. Geduld en vertrouwen dat er iets moois uit komt.
Rettich kweken
Ze was vooral benieuwd naar haar rettich. Ze was eigenlijk een maand te laat geweest met zaaien. Het was dan ook een spontane ingeving geweest. In augustus had ze onverwachts een lege plek in de moestuin. Dan kun je nog wintergroente zaaien, maar daar had ze inmiddels genoeg van staan. Rettich groeit gelukkig pijlsnel. Na twee maanden kun je al oogsten. Het is een lang wit wortelgewas met de smaak van pittige radijs, waar het familie van is. In Duitsland wordt het veel gekweekt en gegeten, net als in Azië waar het daikon heet, maar in Nederland zie je het weinig. Omdat het Meisje gek is op pittige smaken én rettich van lichte en luchtige grond houdt, moest dit wel een “match made in heaven” opleveren.
Eerst maakte ze een zaaibed. Wortelgewassen hebben een lichte bodem zonder obstakels nodig. Vindt de wortel op zijn weg naar beneden een barrière -dat hoeft maar een steentje of een takje te zijn- dan groeit hij daar omheen. Het is tenslotte een wortel. Dat is haar rettich ook. Een lange witte wortel.
Zaaien
Wortelgewassen maken een penwortel aan en deze beschadigt snel als je ze overplant. Je kunt rettich dus niet voorzaaien en niet verplanten. Ze zaaide rettich dan ook direct in de volle grond. Het Meisje hoopte op een lange warme zomer. Dan zou alles gewoon goed kunnen gaan.
Ze zaaide met een afstand van ca. 15 centimeter en na een paar weken verscheen het blad al. Dat ging goed. Rettich heeft weinig tot geen extra voeding nodig. Wel genoeg water in tijden van droogte, anders worden de wortels taai. Daar hield ze zich trouw aan gedurende de lange droge weken van deze herfst.
Daarna was ze het gewas gewoon een beetje vergeten, tot de onverwachts aangekondigde vorstperiode. Paniek! Nu moest ze snel zijn. Haar rettich luistert niet voor niets ook naar de naam zomerramenas.
Voorzichtig trok het Meisje de dikke witte wortels omhoog. Vreemd genoeg moest ze de wortels scheef de grond uit trekken, maar ze waren prachtig. Lang, dik en wit. Ze sneed snel het loof van de wortels. Dan is de rammenas langer houdbaar. Als troost voor het harde werken, aten de man en het Meisje de eerste wortel alvast rauw op. Heerlijk zacht pittig en peperig. Dit wordt een blijvertje in de moestuin.
Dit jaar was sowieso een pittig moestuinjaar. Het Meisje kweekte ook voor het eerst wasabi, zoals je hier kunt lezen.
