sperziebonen
Deze zomer delen we een aantal hoofdstukken uit ons boek met je. Gewoon omdat we super trots op zijn op onze tuintips, trek krijgen van onze recepten en je kennis willen laten maken met de prachtige foto’s van Marleen van Es. Geldt dat ook voor jou? Ons boek “kweken, oogsten, koken en eten” is online te koop maar ook in je lokale boekhandel. Vandaag het hoofdstuk “sperziebonen”.
Als je van show en spektakel in de moestuin houdt, dan kan dit zomaar je nieuwe favoriete groente worden. Je tuin kan er elk jaar totaal anders uitzien, want er is geen gewas dat je in zoveel verschillende soorten, maten en zelfs smaken kunt kweken.
Stokbonen en stambonen
Het eerste onderscheid zit in de lengte van de plant. Er zijn hoge bonen die tot ver boven je hoofd uitgroeien en er zijn lage bonen waarbij je diep moet hurken om te kunnen oogsten. De eerste bonen zijn stokbonen, waarbij het ezelsbruggetje is dat je er een stok naast moet zetten om de hoge bonen te geleiden. De tweede soort zijn stambonen of struikbonen. Deze naam kun je onthouden omdat ze groeien aan een klein struikje dat hooguit 50 centimeter hoog wordt. Struik/ stam. Voor ons werkt het in ieder geval.
Beide types hebben zo hun voor- en nadelen. Stokbonen zijn het meest spectaculair. Deze bonen zorgen voor instant hoogte in de tuin. Je moet ze steunen en daar een rek voor maken, maar dat geeft juist nog meer mogelijkheden tot variatie. Laat ze omhoog slingeren op een wigwam of langs een pergola. Wat te denken van een toegangspoort naar je moestuin? Dan kun bij het betreden van de tuin al de oogst boven je hoofd plukken. Heb je ruimte dan kweek je sperziebonen in lange rijen. In een kleine moestuin zet je ze op meerdere piramides in de moestuin. Zo ziet je tuin er elk jaar weer anders uit. Voor ons houdt dat het spannend.
Niet alleen de hoogte van het gewas is imposant maar ook de kleuren van de bonen zijn verrassend. Natuurlijk zijn er groene sperziebonen zoals je ze uit de winkel kent, maar daar hoef je je niet toe te beperken. Kies eens voor pimpelpaars, donkerrood, zwart met wit, blauw of gemarmerd. Het is allemaal mogelijk bij sperziebonen.
Voordat de bonen verschijnen zijn de bloemen er om van te genieten. Schitterende lipbloemen. De ene keer in één kleur maar vaker nog in twee flamboyante en contrasterende kleuren. Of heel decent in perfect uitgebalanceerde kleuren in dezelfde nuance. Alsof ze het begrip ton sur ton uitgevonden hebben.
Sperziebonen zaaien
Voor het grote genieten begint, moet je de bonen eerst zaaien. Dat is niet moeilijk. Je kunt hooguit te vroeg zaaien. Sperziebonen kunnen niet tegen vorst dus na half mei zaai je de bonen. Dat kan meteen in de volle grond. Als je ruimte hebt druk je rond elke stok 6 bonen een centimeter of 4 de grond in. Heb je een kleine tuin dan stop je 12 bonen in de grond. Probeer een onderlinge afstand van 5 centimeter aan te houden. Zo kan iedere boon zich ontwikkelen tot een volwaardige plant.
Na de bloei volgt de oogst. Hoe meer bonen je plukt, hoe meer bonen de plant aanmaakt. Zelfs als je niet op tijd bent met oogsten, is er geen nood. Laat ze hangen aan de plant en ze drogen vanzelf in. Zo transformeren ze tot gedroogde bonen, die weer eetbaar worden door ze in water te koken. Heb je daar geen zin in? Dan oogst je de gedroogde bonen en gebruik je ze als zaaimateriaal voor het volgende jaar. Met als enige nadeel dat je twee jaar achter elkaar dezelfde soort bonen in de moestuin hebt staan.
Houd je ook zo van bijzondere kleuren in de moestuin? In dit blog lees je hoe je een moestuin in vijftig tinten paars kunt ontwerpen.
